Κυριακή 26 Μαΐου 2013

Η Εκκλησία του χωριού



Ερευνώντας κανείς την ιστορία των χωριών μας , διαπιστώνει ότι οι παππούδες μας, μαζί  με τα λίγα περιουσιακά στοιχεία, που έφεραν μαζί τους , πήραν και την πνευματική τους περιουσία που ήταν τα εικονίσματα των αγίων της Εκκλησίας του χωριού τους. Έτσι έφθασαν στο σημερινό ελλαδικό χώρο μαζί με τις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμα και τους άγίους των πατέρων μας στο όνομα των οποίων ήταν αφιερωμένοι οι Ναοί των ενοριών.

Παρασκευή 17 Μαΐου 2013

Γεμιστή - Δύμη





Καθώς διανύει κανείς το δρόμο Αλεξανδρούπολης –Φερών –Συνόρων, παρατηρεί δεξιά του, μετά τα Λουτρά και κοντά στο Μοναστηράκι, στενόμακρες λουρίδες περιφραγμένες. Δεν είναι χωράφια, ούτε οικόπεδα. Είναι τμήματα της Εγνατίας οδού,

Ευαγγέλιο στα Αρβανίτικα



Στον εσπερινό της Αγάπης διαβάζεται το Ευαγγέλιο σε πολλές γλώσσες , ως έκφραση της οικουμενικότητας.

Πρωτότυπο κείμενο
Πρωτότυπον κείμενον
Τὸ Εὐαγγέλιον 
(Ἰω. κεφ. κ´ 19-25)
19 Οὔσης οὖν ὀψίας τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ 
τῇ μιᾷ σαββάτων, 
καὶ τῶν θυρῶν κεκλεισμένων 
ὅπου ἦσαν οἱ μαθηταὶ συνηγμένοι 
διὰ τὸν φόβον τῶν Ἰουδαίων, 
ἦλθεν ὁ Ἰησοῦς 
καὶ ἔστη εἰς τὸ μέσον, καὶ λέγει αὐτοῖς· 
Εἰρήνη ὑμῖν. 

20 καὶ τοῦτο εἰπὼν ἔδειξεν αὐτοῖς τὰς χεῖρας 
καὶ τὴν πλευρὰν αὐτοῦ. 
ἐχάρησαν οὖν οἱ μαθηταὶ ἰδόντες τὸν Κύριον.
21 εἶπεν οὖν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς πάλιν· 
Εἰρήνη ὑμῖν. 
καθὼς ἀπέσταλκέ με ὁ πατήρ, 
κἀγὼ πέμπω ὑμᾶς. 

22 καὶ τοῦτο εἰπὼν ἐνεφύσησε καὶ λέγει αὐτοῖς· 
Λάβετε Πνεῦμα ἅγιον· 
23 ἄν τινων ἀφῆτε τὰς ἁμαρτίας, ἀφίενται αὐτοῖς, 
ἄν τινων κρατῆτε, κεκράτηνται.

24 Θωμᾶς δὲ εἷς ἐκ τῶν δώδεκα ὁ λεγόμενος Δίδυμος, 
οὐκ ἦν μετ᾿ αὐτῶν ὅτε ἦλθεν ὁ Ἰησοῦς. 
25 ἔλεγον οὖν αὐτῷ οἱ ἄλλοι μαθηταί· 
Ἑωράκαμεν τὸν Κύριον. 
ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς· 
Ἐὰν μὴ ἴδω ἐν ταῖς χερσὶν αὐτοῦ τὸν τύπον τῶν ἥλων, 
καὶ βάλω τὸν δάκτυλόν μου εἰς τὸν τύπον τῶν ἥλων, 
καὶ βάλω τὴν χεῖρά μου εἰς τὴν πλευρὰν αὐτοῦ, 
οὐ μὴ πιστεύσω

 

 

Ευαγγέλιο στα Αρβανίτικα




19.Σι ουγκρούς ατ’ ντιτ΄, κι’ ίς επάρε γιάβ’ς,
δε ίσιν ντέρετ’ τα’ μπούλτουα,
ατιέ κου ίσιν τ’μπιέδουρ μαθηταίητι ,
 γκα φρίκα  ιουδαίενε,
έρδ Ιησούι
δε κιντρότι νε μεστ’ , δε ου θότ’: « πάκε τε γιούβε».

20.Δε σι ιθα κετί, ου ντ’ φτ΄ςου ντουαρτ’ δε μπίριν ετί.
Ουγκουζούαν μαθηταίητι κουρ πάν Ζότιν.


21.Ουθά Ιησούι πραπ’: «Πακε τε γιούβε.Σι κι μ’ κα θ’νε (ντερκούαρ) μπάμπα
δε ούν’ για ουθέμ’ γιούβε.

22.Δε σι θα κ’το φρούρι δε ου θότ’.

« Μέρνι σπίρτιν τ’ σένιτ,.

23.Αττούρε κι ου φέλνι μεκατετ, γιάν’ φάλιουρ,
ατούρε κι ου μπάινι γιάν’ τα’ μπάιτουρα»


24.Πο Θωμάι νι γκα ντουμπ’διέτ’
ντουχέι μπινιάα
 νούκ’ις με ατά, κουρ έρδι Ιησούι .
25Ιθόσιν μαθηταίητε τα’ τιέρτ:
 « Επάμ’ Ζότιν»
Πο Θωμάι ουθά:
 « κουρ μος σοχ νε ντουαρτ’ τιμ έντιν εσκόσταβε
δε τ΄βέ γκίστιν τίμ τε νέντι τ’ γκόσταβε ,
δε τ’ βε ντόριν τίμε τε μπρίνι ετίν
νούκου μπεσόν ( ντο μος μπεσόν)

                    

      (Κατά το ιδίωμα περίπου των Αρβανιτών περιοχής Φερών -Τυχερού. Εψάλη σε Εκκλησίες των Φερών. Συντάχθηκε με τη βοήθεια παλαιοτέρων από τον  Θεολόγο Καψίδη Ναθαναήλ)                 

                    

                    

                    


.
.

Πέμπτη 16 Μαΐου 2013

Ο Μυλος της Γεμιστής


Ο Μύλος της Γεμιστής

           Νοτιοανατολικά της Γεμιστής υπάρχει μια ευρύτερη περιοχή που είναι γνωστή ως Μύλος. Όταν θέλουμε να προσδιορίσουμε τα χωράφια , λέμε, το χωράφι στο Μύλο. Γιατί αυτό ; Απλούστατα ,εκεί πάνω σ’ ένα λοφίσκο υπήρχε ένας ανεμόμυλος. Από παιδί θυμάμαι να πηγαίνουμε με το Σχολείο εκδρομή σ’ αυτή την περιοχή. Εκεί ο δάσκαλός μας Χαριτάκης Αθανάσιος με τους μαθητές του εμπνεύσθηκε και έκτισε ένα μικρό εκκλησάκι, που προς τιμήν του, το ονομάσαμε Άγιο Αθανάσιο. Έκτοτε ο λόφος προσδιορίζονταν από το εκκλησάκι και για πολλά χρόνια ήταν σημείο συγκέντρωσης σε διάφορες γιορτές, είτε του Πάσχα είτε της Καθαράς Δευτέρας  ή της πρωτομαγιάς.
              Εκεί δίπλα στο Εκκλησάκι υπήρχε ένας ανεμόμυλος . Μέχρι τη δεκαετία του 70 διασώζονταν ένα τμήμα του το οποίο σταδιακά κατεδαφίστηκε  για να χρησιμοποιηθούν τα υλικά του από του ς κατοίκους για άλλες κατασκευές .
Ο μύλος αυτός είχε κτιστεί από τους Τούρκους κατοίκους λίγο πριν το 1922-23 και αγοράστηκε από  τους πρόσφυγες (οικ. Τσαπάνη), που εγκαταστάθηκαν στο χωριό με την ανταλλαγή των πληθυσμών το 1923 και λειτούργησε για μερικά χρόνια (περίπου μέχρι το 1927) και μετά παραδόθηκε στο Δασαρχείο ,το οποίο και τον πρόσεχε. Με την κατοχή των Γερμανών ατόνησε η προστασία του και άρχισε η σταδιακή αποδόμησή του, η οποία ολοκληρώθηκε την δεκαετία του 1970.
             Ο Μύλος όπως και πολλά σπίτια του χωριού ήταν κατασκευασμένος από μαύρη πέτρα που βρίσκεται στα υψώματα του χωριού. Μέχρι τη δεκαετία 50-60 οι κάτοικοι έσπαζαν  με τις βαριοπούλες πέτρες και τις χρησιμοποιούσαν για το χτίσιμο των σπιτιών τους  μια και η αγορά των τούβλων δεν ήταν εύκολη. Άλλωστε έτσι συμβαίνει πάντα. Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν υλικά από τον περιβάλλοντα χώρο. Αυτό δίνει και το ιδιαίτερο χρώμα στην κάθε περιοχή.
                Ο Μύλος λοιπόν ήταν πέτρινος, με ύψος 6 μέτρα ,πλάτος 5 μέτρα και πάχος τοίχου 1,20μ περίπου. Είναι δυστύχημα η κατεδάφισή του. Στερεί το χωριό από ένα στοιχείο που να παραπέμπει στο παρελθόν, να θυμίζει τρόπο ζωής , να δείχνει την εκμετάλλευση της αιολικής ενέργειας, που πολλοί σήμερα υποστηρίζουν ότι μπορεί να συμβάλει στην επάρκεια της  ενέργειας..
               Για το χωριό πέραν αυτού θα ήταν ένας χώρος για τους επισκέπτες, καθώς ευρισκόμενος κοντά στο ποτάμι , παρέχει ωραία θέα και εποπτεία της περιοχής.
Θα μπορούσε Ο Δήμος Φερών μέσα από ειδικά προγράμματα (π.χ. INTERACT) να προχωρήσει στην ανακατασκευή του, όπως έκανε με τους Μύλους της Μελίας, και να τονωθεί έτσι η επισκεψιμότητα του χωριού. Ο επισκέπτης με μια διόπτρα μπορεί εύκολα να παρατηρήσει το ποτάμι καθώς και τα απέναντι χωριά, που είναι οι αλησμόνητες πατρίδες των κατοίκων της γύρω περιοχής.

Τρίτη 7 Μαΐου 2013

Το Αναστάσιμο Φως


Αυτές τις μέρες κάθε χρόνο βλέπουν το φως της δημοσιότητας κείμενα που αμφισβητούν ή εκφράζονται αρνητικά για όσα συμβαίνουν με την αφή του Αγίου φωτός.

Μερικά σχόλια:
Το Φως της Αναστάσεως